(Tọa đàm Café Thứ bảy - 31.7.2010)

“Cây già rồi, sao phố chẳng phai phôi
Sao nắng chẳng nhạt trầm theo năm tháng?” …

“Linh hồn chính là quá khứ”, một triết gia đã từng viết và khi nhắc về cái hồn của một thành phố người ta nghĩ lại quá khứ của nó. Các thành phố nổi tiếng thế giới như Athen, Roma, Paris, Bắc Kinh, Kyoto… sở dĩ thu hút hàng triệu du khách là nhờ ở đó người ta cố gắng giữ gìn từng mảng tường, con đường, góc phố vốn đã làm nên bản sắc của thành phố.

(Ảnh bên: một ngôi nhà ở Athen – Hy Lạp)

Các thế hệ cư dân nối tiếp nhau lại ghi thêm dấu ấn vào từng viên gạch, từng hàng cột, từng con hẻm để tạo nên một công trình nghệ thuật vĩ đại nhất. Như vậy một thành phố cũng phần nào là ký ức tập thể của một xã hội, là lịch sử gắn kết cư dân một cộng đồng, kinh qua kinh nghiệm một lối sống, nền văn hóa và môi trường chung. Tất cả các yếu tố đó gom lại sẽ tạo nên cái di sản văn hóa vật thể và phi vật thể gọi là “hồn đô thị”.

Khuynh hướng “tabula rasa” (san phẳng thành bình địa) di sản kiến trúc để xây dựng nhà cửa mới, tuy hiện đại nhưng vô cảm bị lên án khắp nơi. Singapore nay hối tiếc đã vội vã loại bỏ di sản để hiện đại hóa. Trung Quốc bức xúc trước làn sóng công trình hậu-hiện đại lấn át di sản…

Trong cơn lốc đô thị hóa vội vã, Việt Nam cũng đang đứng trước nguy cơ xóa nhòa các di sản của quá khứ, phủ nhận nền kiến trúc của các thế hệ đi trước. Làm như thế phải chăng chúng ta đang tự đóng cửa với quá khứ, làm mất bản sắc của chính mình.

Anh Nguyễn Hữu Thái là một kiến trúc sư từng đi lại, nghiên cứu nhiều nơi trên thế giới mong muốn chia sẻ với các bạn vấn đề thời sự nóng bỏng này và cùng các bạn thảo luận, kiếm tìm phương cách phục hồi lại cái hồn cho các đô thị Việt Nam chúng ta.

+Về người trình bày:

Kiến trúc sư-quy hoạch gia, nhà nghiên cứu Việt Nam-học Nguyễn Hữu Thái, nguyên chủ tịch Tổng hội Sinh viên Sài Gòn (1963-64), thành viên Hội Kiến trúc sư Việt Nam, có trên 40 năm kinh nghiệm về nghiên cứu, thiết kế và giảng dạy tại Việt Nam, Tây Âu và Bắc Mỹ. Đã làm công tác quy hoạch-thiết kế (Viện Quy hoạch Thành phố Hồ Chí Minh, Công ty liên doanh Lào-Việt Cimexcol, Intertechnic Services Co.), hợp tác nghiên cứu kiến trúc-đô thị, Việt Nam-học và thỉnh giảng tại các hội thảo và đại học quốc tế lẫn Việt Nam (các Đại học Montréal, Windsor, British Columbia, ở Canada ; Bách khoa Torino, tại Italia ; các Đại học Massachusetts Boston, Temple - Philadelphia, tại Hoa Kỳ ; các Đại học Tổng hợp, Đại học Kiến trúc, Đại học Mở TP. HCM, Văn Lang, Văn Hiến, Duy Tân, Yersin, Hồng Bàng… ở Việt Nam). Được đào tạo tại trường Đại học Kiến trúc Sài Gòn (trước 1975). Nói và viết thành thạo hai thứ tiếng Anh và Pháp, đọc và hiểu tiếng Hoa.

+ Vài hình ảnh về đô thị Athen – Hy Lạp …

Horat town, Naxo’s capital, seen from Palatia Islet.

Lykavittos Hill and Athens urban sprawl viewed from the Acropolis.

Southern Aegean village of Oia perched on Santorini crater rim.

White-washed houses and blue domes on cliff top are just so typically Greek.

Overhead of open-air theatre of Lykavittos hill, each summer hosts musical, theatrical
performances in evenings, Greece.

Parthenon and Acropolis hill at night.

Parthenon is what defines Athens, Greece.

The 5th century BC Doric Temple of Apollo at the site of Ancient Corinth.

Knossos a.k.a the Knossos Palace is the largest Bronze Age archaeological site on Crete
and probably the ceremonial and political center of the Minoan civilization and culture.

Visit a taverna for an authentic Greek dining experience.

(Nguồn ảnh: http://www.fecielo.com/greece)

+ Và đâu là “hồn đô thị” Việt? …